Mae Cwmni Da yn falch iawn o gyhoeddi eu llwyddiant yn derbyn nawdd cynhyrchu gan y BFI drwy’r cynllun YACF (Young Audiences Content Fund) – a hynny am yr eildro.
Y llynedd, cyhoeddwyd fod y gyfres ddrama aml-blatfform, Person/A, wedi bod yn llwyddiannus yn sicrhau nawdd cynhyrchu drwy’r un cynllun.
Ar gyfer plant 8-13 oed, bydd Hei Hanes! yn cyfuno hanes, drama a flogio mewn fformat anarchaidd, fydd yn dod â hanes Cymru yn fyw mewn ffordd fywiog a chyfoes. Bydd cymeriadau ifanc o bob oes yn cynnig eu profiadau fel petaent yn YouTubers profiadol, gan roi’r argaff eu bod wedi eu ffilmio yn gyfan gwbl ar ffonau clyfar neu webcams gan y cymeriadau eu hunain. Bwriad y cynhyrchwyr yw cwmpasu nifer o ddigwyddiadau hanesyddol pwysig, er enghraifft carcharu’r Dywysoges Gwenllian yn 1283, Gwrthyfeloedd Hil Caerdydd yn 1919 a thrychineb boddi Cwm Celyn yn 1965.
Fel rhan o’r comisiwn, mae Hei Hanes! yn cynnig swydd yn y tîm cynhyrchu i unigolyn o gefndir BAME sydd yn newydd i’r diwydiannau creadigol.
Mae cynyrchiadau plant a phobl ifanc Cwmni Da wedi mynd o nerth i nerth yn ddiweddar, gyda rhaglenni fel Deian a Loli, Shwshaswyn, Sblij a Sbloj, Cer i Greu, Ynys Adra ac mae’r cynyrchiadau drama Hei Hanes! a Person/A yn gam arall i ymestyn gorwelion y cwmni wrth greu drama i bobl ifanc.
“Da ni wrth ein boddau i gael nawdd i wireddu Hei Hanes!”, meddai cyd-gynhyrchydd y gyfres, Angharad Elen. “Mae’n bwysig fod plant Cymru yn cael clywed eu hanes eu hunain. Ar hyn o bryd, dydi hyn ddim yn digwydd yn ein hysgolion am nad yw’r cwricwlwm yn cefnogi hynny. Gobeithio y bydd y rhaglen hon yn mynd beth o’r ffordd i geisio unioni’r cam hwnnw.”
Yn ôl Dafydd Palfrey, cyd-gynhyrchydd a chyfarwyddwr y prosiect, “Bydd yn braf cael y cyfle i ddod â hanes yn fyw wrth i gymeriadau gyflwyno helynt eu bywydau yn uniongyrchol a hynny mewn ardull fodern a chyfarwydd. Trwy hyn, dwi’n gobeithio bydd Hei Hanes! yn ymgysylltu y gwylwyr â’u gorffennol a’u sbarduno i ddysgu mwy.”
Dywedodd Sioned Wyn Roberts, Comisiynydd Rhaglenni Plant S4C:
“Mae’r gronfa hon yn ein galluogi ni yn S4C i wella ar safon a lledu ein gorwelion o ran yr hyn y gallwn gynnig i blant a phobl ifanc. Mae’r Cynllun Mentora BAME ar Hei Hanes! yn ddatblygiad newydd a chyffrous iawn, na fyddai wedi bod yn bosib heb y gronfa.”
Er gwaethaf cyfyngiadau y cyfnod clo, mae pump arweinydd y gyfres deledu FFIT Cymru wedi llwyddo i wneud daioni sylweddol i’w hiechyd a cholli bron i 10 stôn dros gyfnod o saith wythnos.
Ar ôl cael eu dewis i gymryd rhan yn y rhaglen boblogaidd gyda’r nod o geisio trawsnewid eu iechyd, mae’r pump arweinydd, Iestyn, Elen, Kevin, Ruth a Rhiannon wedi bod yn ffilmio eu hunain drwy gydol y gyfres tra’n hunan ynysu adref, wrth ddilyn cynlluniau bwyd ac ymarfer corff arbenigol.
Wrth bwyso eu hunain am y tro olaf ym mhennod olaf y gyfres, sydd i’w weld am 9.00 ar nos Fawrth 19 Mai, mae’r arweinwyr wedi llwyddo i golli cyfanswm o naw stôn a 11 pwys rhyngddynt. Mae canlyniadau profion meddygol a gymerwyd ar ddechrau a diwedd y gyfres hefyd wedi datgelu sawl newid cadarnhaol yn iechyd y pump yn ogystal.
Mae’r athro ysgol gynradd, Iestyn Owen Hopkins, 28, sydd yn byw yn Llanrhymni yng Nghaerdydd ond yn wreiddiol o Gaernarfon, wedi llwyddo i golli tair stôn a saith pwys mewn saith wythnos. Mae profion wedi dangos bod ei oedran ffitrwydd hefyd wedi gostwng bron ugain mlynedd dros y cyfnod, o 59 i 40. Dywedodd Iestyn: “Mae’r siwrnai yma di bod yn gwbl anhygoel a dw i wedi dysgu bod colli pwysau yn fwy na be sydd ar y glorian a’r ffordd ti’n edrych – mae o am sut wyt ti’n teimlo tu fewn hefyd. Diolch FFIT Cymru.”
Mae Rhiannon Harrison, 29, o Aberystwyth, sy’n fam i ddau o blant ac yn gweithio fel athrawes, wedi colli un stôn a 10 pwys ac mae ei lefel pwysau gwaed wedi gostwng lawr i’r lefel arferol, ar ôl gorfod cymryd tabledi i reoli’r lefelau ers 10 mlynedd. Dywedodd Rhiannon: “Dw i’n teimlo’n hollol wahanol i’r hen Rhiannon ar ddechrau y cynllun. Mae’r sbarc yn ôl a gallaf i ddim disgwyl am y dyfodol cyffrous sydd o fy mlaen.”
Mae’r gyfres wedi cael effaith sylweddol ar iechyd Kevin Jones, 53, o Rhuthun, tad i dri a llys dad i bump, sydd yn gweithio fel radiograffydd. Ar ôl byw gyda clefyd siwgr math 2, mae ei lefelau siwgr yn y gwaed wedi gostwng gymaint iddo beidio angen cymryd meddyginiaeth i’w reoli bellach. Yn ogystal, mae Kevin wedi colli un stôn a 13 pwys, ac mae’r lefel risg o ddioddef clefyd y galon wedi lleihau, yn sgil cwymp sylweddol yn ei lefelau pwysau gwaed a braster visceral. Meddai Kevin: “Lle ‘dw i’n dechrau? Roedd cael gwybod nad oeddwn i angen meddyginiaeth ddim mwy ar gyfer y clefyd siwgr yn gwneud yr holl waith caled werth o.”
Mae Ruth, 45, o Lanllwni, sydd yn fam i dair ac sy’n gweithio i Gymdeithas Mudiadau Gwirfoddol Ceredigion wedi colli un stôn ac mae oedran ei hysgyfaint wedi gostwng i 42 oed, sef tair mlynedd yn îs na’i gwir hoedran. Dywedodd Ruth: “Dw i’n hoffi be dw i’n weld yn y drych erbyn hyn ac ar ôl lockdown, fi’n barod i fynd mas ar ddêt.”
Mae Elen, y deintydd o Ruthun sy’n 23 oed, wedi llwyddo i golli un stôn a naw pwys dros saith wythnos. Dros yr un cyfnod, mae’r canran o braster yn ei chorff wedi gostwng bron i 10 y cant ac mae ei hoedran ffitrwydd wedi disgyn 15 mlynedd, o 40 i 25. Meddai Elen: “Mae’r holl brofiad yma wedi bod yn anghredadwy a gallai ddim diolch i’r arbenigwyr ddigon am fy newis i.”
Mae’r tri arbenigwr sydd wedi tywys yr arweinwyr drwy’r trawsnewidiad yn falch iawn o ymdrechion y pump.
Dywedodd y hyfforddwr personol, Rae Carpenter: “Er gwaethaf cyfyngiadau lockdown, roedd gennym ni’n tri ffydd yn y pump a ffydd yn y cynllun bwyd a ffitrwydd. Mae hyn yn dangos mai drwy fwyta’n iach, cadw’n heini a gwneud y pethau bychain, bod modd trawsnewid eich bywyd.”
Dywedodd y seicolegydd, Dr Ioan Rees: “Bob wythnos mae nhw wedi profi i ni – hyd yn oed yn ystod mewn cyfnod o gyfyngiadau – eu bod nhw yn gallu gwneud o. Maen nhw wedi blodeuo efo cryfder meddyliol, hyder a hunan-barch.”
Dywedodd y dietegydd, Sioned Quirke: “Er gwaetha’r hyn sydd wedi bod yn mynd ymlaen yng Nghymru efo Covid-19 dros yr wythnosau diwethaf, ma hi’n glod i’n pump arweinydd bod nhw wedi gallu rhoi cant y cant i’r cynllun a thrawsnewid bob wythnos, yn ystod cyfnod mor heriol i bawb.”
Er mwyn gweld cynlluniau bwyd ac ymarfer corf yr arweinwyr, gwrando i Podrediad Soffa i 5k sydd wedi ei leisio gan Rae Carpenter, neu gwylio sesiynau fideo Dr Ioan Rees ar iechyd meddwl, ewch i wefan FFIT Cymru, www.s4c.cymru/ffitcymru, neu dilynwch @ffitcymru ar Facebook, Twitter, Instagram a Youtube.
Eisiau bod yn rhan o brosiect digidol cyffroes newydd? Uwchlwythwch eich fidios nawr!
Mae’r rhan fwyaf ohonom bellach yn styc yn ein cartrefi ond mae un peth yn parhau i gynnig diddanwch, cwmnïaeth a chysur, sef cyd-ganu. Gan gyd-weithio gyda Catrin Toffoc a’i hymgyrch ‘Côr-ona’ mi fydd Rhys Meirion yn cynnal arbrawf cymdeithasol digidol ac yn ceisio uno pobl o bell ag agos i fwynhau’r wefr o gyd-ganu, boed hynny, ar laptop yn y gegin, ipad yn y shed neu PC yn yr atig. I gyfrannu, yr oll sydd angen ei wneud yw uwchlwytho fidio ohonoch yn canu trwy ddilyn y linc islaw…
